" با سلام و درود به مهمانان عزیز و کاربران گرامی وبلاگ #مهرزاد، ضمن عرض ادب و احترام به شما، این صفحه به منظور اطلاع رسانی و برای نشر آگاهی و غنی سازی می باشد،
خواهشمند است، هر گونه پیشنهاد یا انتقاد را به مدیر سایت بفرمایید. "

بیست‌ودوم تیرماه، زادروز دانشمند بزرگ ایرانی، محمدبن موسی خوارزمی، به عنوان روز فناوری اطلاعات  (IT) به پیشنهاد فعالان و مسوولان این صنعت، نامگذاری شده است. البته تاریخ دقیقی از زادروز یا میلاد خوارزمی در هیچ منبع معتبری در دست نیست. ولی به جهت نکوداشت نام و یاد این دانشمند بزرگ ایرانی و با هدف اصلی، ترویج و تسریع در توسعه فناوری در زمینه‌های مختلف، این تاریخ فرضی در تقویم درنظر گرفته شده‌است. 

با توجه به اهمیت فناوری در زندگی انسان‌ها و به منظور تقویت نقش شرکت‌های دانش بنیان در حوزه‌ی فناوری، همزمان با روز ملی فناوری اطلاعات، همایش‌های راهبردی برگزار می‌شود. این رویدادها گامی برای تقویت نقش فناوری اطلاعات و شرکت‌های فعال در این حوزه برای کارآفرینی و توسعه پایدار هستند. در این برنامه‌ها، ایده‌ها و مفاهیم جدید ارزیابی می‌شوند تا از آن‌ها در فناوری و تولید محصولات بهره‌برداری شود. با ایجاد بستر مناسب برای ارتقاء فناوری، امکان ایجاد نوآوری، رشد اقتصادی و ارتقاء کیفیت زندگی جامعه فراهم می‌شود.

فناوری اطلاعات، به مجموعه‌ای از فعالیت‌ها و فرآیندهای مرتبط با پردازش، ذخیره، بازیابی و تبادل انواع داده‌ها و اطلاعات در رایانه‌ها اشاره دارد. به طور کلی، سامانه  فناوری اطلاعات، یک سیستم اطلاعاتی است که شامل تجهیزات و سخت افزارها، اطلاعات و نرم افزارها و همچنین زیرساخت شبکه ای بوده و توسط گروهی از کاربران فناوری اطلاعات مدیریت می‌شود.

فناوری اطلاعات به عنوان یک عنصر بسیار حیاتی و اساسی در سازمان‌ها و جوامع مدرن شناخته می‌شود و نقش مهمی در ارتباطات، اطلاعات‌رسانی و توسعه فرایندهای کسب و کار دارد و تقریباً تمامی جنبه‌های زندگی مدرن ما تحت تأثیر این علم نوین قرار گرفته است. فناوری اطلاعات به ما امکان می‌دهد تا بهبود‌های عمده‌ای را در ارتباطات، کسب و کار، آموزش، سلامتی، سبک زندگی و بسیاری از جوانب دیگر تجربه کنیم.

ابوجعفر محمد بن موسی خوارزمی بین سالها ی ۷۸۰ یا ۷۸۳ پس از میلاد و همچنین از حدود ۱۶۴ هجری قمری تا ۱۸۴ هجری قمری، به اختلاف، ذکر کرده‌اند، در خوارزم، منطقه‌ای که در آن زمان بخشی از ایران بوده است، متولد شد. وفات وی به سال ۲۳۲ هجری قمری قابل اعتمادتر است. ریاضیدان و دانشمند ایرانی و مسلمان می باشد.  شهرت وی در ریاضیات، به‌ویژه جبر است. 

محمد بن موسی الخوارزمی، معروف‌تر به نام خوارزمی، یک ریاضیدان ایرانی الاصل و مسلمان بسیار تأثیرگذار بود که در حوزه ریاضیات و سایر زمینه‌های علمی دیگر نقش بسزایی داشت. 

یکی از اختراعات بزرگ خوارزمی، ایجاد رقم صفر است. افزودن صفر به سیستم عددها، انقلابی بود و درک بسیاری از بخش‌های ریاضیات و اعداد منفی را آسان کرد. اصطلاح، الگوریتم، از لاتین‌سازی نام الخوارزمی گرفته شده و همچنین کلمه، جبر، از لاتین‌سازی، الجبر، که بخشی از عنوان کتاب مشهور وی است و در آن روش‌های جبری اساسی معرفی شده است، برداشت شده است. رویکرد انقلابی وی در ریاضیات، اساس تمامی الگوریتم‌های مبتنی بر رایانه فعلی ما را فراهم ساخته است.

خوارزمی به‌طور مستقیم، همانند کلمه، الگوریتم، نقش موثری در ایجاد کلمه، جبر، داشت. این عنوان از کتابی گرفته شده است که وی نوشته و در آن اصول جبر را شرح داده است. این کتاب با نام، الکتاب المختصر فی حساب الجبر والمقابله، شناخته می‌شود. کتاب الجبر والمقابله  در قرون گذشته، کتاب درسی دانشگاه‌های اروپا بود.

عبارت، الجبر، به فرآیند معادل کردن معادلات و  اعداد منفی، مربع‌ها و ریشه‌ها اشاره دارد. این اصطلاح عمومی خوارزمی برای حل معادلات با متغیرهایی که در آنها وجود دارند، بود.

خوارزمی کارهای ریاضیدانان قبلی را در رشته جبر دنبال کرد و به بحث آن پرداخت. وی همچنین یک جدول نجومی و جداول دقیقتر مثلثاتی را تهیه کرد.
عدد نویسی و حساب خوارزمی حدود ۴ قرن بعد از او توسط فیبوناچی  به اروپا معرفی شد و معمول شدن آن در اروپا تا قرن ۱۶ میلادی یعنی هفت قرن بعداز خوارزمی طول کشید.

از شرح زندگانی وی کمتر آگاهی‌های قابل اعتماد یافت می‌شود و عمده مطالعات براساس زندگی علمی وی و بیشتر توجه به آثار او بدون در نظر گرفتن شخص مؤلف،  معطوف بوده‌است. 
وی نتایجی را که یونانیان و هندیان به دست آورده بودند را تلفیق و سبب انتقال مجموعه‌ای از معلومات جبری و حسابی شد که در ریاضیات قرون وسطی تأثیر عمیقی گذاشته است.

خوارزمی با نوشتن کتاب حساب الهند، در واقع اولین دانشمند اسلامی بود که مستقلاً کتابی دربارۀ حساب و سیستم اعداد نوشت و همراه الکندی و تنی دیگر از دانشمندان نقش مهمی در بهینه کردن اعداد هندی و حساب هندی و رساندن آن به تمدن اسلامی و اروپا بازی کرد.
خوارزمی یک علم جدید و جدا از هندسه را اختراع و تدوین کرد و آن را علم الجبر و المقابله نامید. که امروزه ما باختصار جبر و معادله می نامیم. او توانست توسط این علم جدید معادلات درجه دوم را حل کند و راه را برای حل معادلات درجه بالاتر نیز هموار کرد. او علاوه بر این حل هندسی معادلات را نیز ابداع کرد.

جبر خوارزمی نخستین اثر مستقل تاریخ ریاضیات در موضوع جبر است. واژه‌هایی چون Algebra در زبانهای انگلیسی، فرانسه و مانند آن، همگی به‌واسطهٔ زبانهای لاتینی مأخوذ از واژهٔ، الجبر، عربی است که نخستین‌بار در عنوان عربی این اثر به این معنی به کار رفته‌است. 

بر اساس الواح بابلی و آثار برجای‌مانده از محاسبه‌گران هندی در عهد باستان، مردمان بابل و هند به حل حالات خاصی از معادلات درجه دوم موفق شده بودند،  اما آن‌ها راه حل‌های خود را فقط به صورت دستور ارائه کردند، این راه حل‌ها، عموما کاربردی و برای رفع نیازهای روزمره بودند نه به منظور گسترش دانش ریاضی و معمولا فاقد براهین علمی نیز بودند.

ابتکار خوارزمی در آن است که:
1.    نخست همه معادلات درجه دوم شناخته‌شده زمانش را بررسی می‌کند.
2.    روش حل هریک از آن‌ها را ارائه می‌دهد.
3.    این روش‌ها را با کمک هندسه اثبات می‌کند. 

سه مراحله فوق علم جبر را تشکیل می‌دهند.

جبر از طریق ترجمه‌های لاتینی کتاب خوارزمی به اروپا راه یافت و تحول بزرگی در علم ریاضیات را موجب شد.

مشهور است که خوارزمی در کتاب خود به جای مجهول درجه اول یعنی (X) از کلمه شیء به معنی چیز نامعلوم استفاده می‌کند. عیسویان اروپایی هنگامی که کتاب‌های دانشمندان اسلامی را به زبان خود ترجمه کردند، کلمه عربی، شیء، را با اندکی تحریف با تلفظ «Xei» برگرداندند و پس از آنکه نوشتن معادلات به صورت نمادگذاری معمول شد، اروپاییان «X» را به عنوان حرف اول آن واژه به جای مجهول درجه اول اختیار کردند.

جبر خوارزمی، کتابی مقدماتی در ریاضیات است که هدف آن بنابه گفته وی فراهم آوردن چیزی است که مردم پیوسته دربارهٔ مسائل ارث و وصیت و تقسیم اموال و املاک و رسیدگی‌های حقوقی و بازرگانی و در انجام دادن معاملات گوناگون با یکدیگر یا در آن هنگام که پای تقسیم کردن زمین و حفر مجاری آب و محاسبات هندسی و غیره میان می‌آید، بدان نیاز دارند. در واقع فقط قسمت اول این کتاب را می‌توان مربوط به جبر و مقابله به معنی کنونی این اصطلاح علمی دانست. قسمت دوم کتاب دربارهٔ اندازه‌گیری‌های علمی است و قسمت سوم آن به مسائل وصیت و تقسیم ارث اختصاص دارد.

خوارزمی اولین کسی بود که در کتاب جبر و مقابله خود توانست معادله درجه دوم را از طریق هندسی حل کند.
کتاب کلیات جبر و مقابله اولین کتابی بود که توسط ریاضیاتی که مسلمانان تکمیل کردند روشهای حسابداری را تشریح کرد که امروزه استفاده می‌شوند. مخصوصاً برای حل مسائل ارثی که بسیار پیچیده بودند. فصل آخر کتاب را به ارثیه تخصیص داد که در آنجا حسابداری دوطرفه را ابداع کرده‌است.

البته تاریخچهٔ علم جبر به بیش از ۳۰۰۰ سال پیش در مصر و بابل برمی‌گردد که در آنجا در مورد حل برخی از معادلات خطی بحث شده‌است. در هند و یونان باستان نیز، حدود یک قرن پیش از میلاد از روش‌های هندسی برای حل برخی از معادلات جبری استفاده می‌گردیده‌ است. در قرن اول میلادی نیز بحث در مورد برخی از معادلات جبری در آثار دیوفانتوس یونانی و برهماگوپتای هندی دیده می‌شود. 

کتاب جبر و المقابلهٔ خوارزمی، اولین اثر کلاسیک در جبر می‌باشد که که کلمهٔ جبر یا Algebra از آن آمده‌است. خوارزمی در کتاب ها و تحقیق های خودش، نشان می‌دهد که چطور می‌توان هر عدد دلخواه را به کمک نه رقم هندسی و صفر نوشت. سپس اعمال مزبور به جمع و تفریق، دو برابر کردن، نصف کردن، ضرب، تقسیم و جذر گرفتن از اعداد صحیح و همچنین عملیات محاسبه‌ای مربوط به کسرها را شرح می‌دهد. 

تلفیق علوم ریاضی یونانی و هندی در جهان اسلام برای نخستین بار توسط وی صورت گرفت.

همچنین وی اطلسی از نقشه آسمان و زمین تهیه کرد و نیز نقشه‌های جغرافیایی بطلمیوس را اصلاح کرده است. 
کتاب جغرافی خوارزمی با عنوان صورةالارض، شامل طول‌و عرض جغرافیایی محل‌های مختلف روی ربع مسکون بود و در هر بخش مکانها بر حسب تقسیم‌بندی قدیمی هفت اقلیم، مرتب شده‌است. نام مکانها با کتاب بطلمیوس یکی است و مختصات آنها، گاه یکسان یا بنابر روشی منظم متفاوت است، ولی بسیار دور از آن است که ترجمه یا اقتباسی از رساله بطلمیوس بوده باشد و ترتیب نقشه‌ها و کتاب از ریشه متفاوت است. این کتاب را، نالینو، به ایتالیایی ترجمه کرده و او اطلس خوارزمی را از نقشه بطلمیوس دقیق‌تر میداند. 

همچنین جشنواره خوارزمی نام یک جشنواره علمی در ایران است که به منظور ارج نهادن به مقام دانش پژوهان و فناوران نوآور به نام این دانشمند بزرگ ایرانی اسلامی، ابوجعفر محمد بن موسی خوارزمی، نام‌گذاری شده‌است. این جشنواره هر سال در دو فضای مجزا برگزار می‌شود. یکی به عنوان جشنواره جوان خوارزمی برای دانش پژوهان و فناوران کمتر از سی و پنج سال که بخش دانش آموزی نیز دارد و یکی جشنواره بین‌المللی خوارزمی که برگزار می‌گردد و علاوه بر طرح‌های فنی و مهندسی از داخل کشور، برگزیدگانی از سراسر جهان در زمینه‌های علوم فنی و مهندسی و علوم پایه را معرفی می‌کند.

گویا، دهانه خوارزمی نام دهانه‌ای است که روی ماه به افتخار این دانشمند بزرگ توسط ناسا نامگذاری شده‌است. 

لطفا برای جلوگیری از قطع درختان، به جز موارد بسیار ضروری، ازچاپ روی کاغذ، خودداری فرمایید.

غنی سازی برای کار آفرینی و مدیریت با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات